Jongeren van drank en drugs afhouden: IJsland lukt het

Dit artikel op de website van Nieuwsuur is interessant.

Jongeren van drank en drugs afhouden IJsland lukt het

Nieuwsuur 19 aug 2017
https://nos.nl/googleamp/artikel/2188776-jongeren-van-drank-en-drugs-afhouden-ijsland-lukt-het.html

"Roken is voor oude mensen", zegt Marcus (15) terwijl hij onkruid wiedt. "Het is totaal niet cool." Hij is een van de vele jongeren die, tegen een kleine vergoeding, in de zomer de openbare ruimte in de IJslandse hoofdstad Reykjavik schoonhoudt.

"Zo'n 60 procent van de jongeren werkt hier in de zomervakantie", zegt begeleider Svavar Petursson van het project. "Een prima manier om te zorgen dat ze niet gaan drinken of roken."

De drie 16-jarige jongens die naast Marcus staan te schoffelen, laten allemaal de drank, wiet en sigaretten staan. Ze gaan vijf keer per week naar voetbaltraining.

Dat was twintig jaar geleden wel anders. Toen gebruikten IJslandse jongeren juist vaker alcohol, tabak en cannabis dan jongeren in de rest van Europa. Maar door een brede maatschappelijke aanpak wist IJsland die trend te keren. De nieuwe aanpak is een combinatie van wetgeving, maatschappelijk bewustzijn, het bieden van alternatieven en betrokkenheid van ouders.

De leeftijdsgrens voor de aanschaf van sigaretten ging - lang vóór Nederland - naar 18 jaar en voor alcohol zelfs naar 20 jaar. Verder werd reclame voor tabak en alcohol verboden. Drank en sigaretten liggen buiten het zicht en zijn alleen te koop in staatswinkels.

Ouders zijn de belangrijkste preventieve factor in het leven van kinderen.
Jón Sigfússon

Nog belangrijker is preventie. En dan gaat het niet om vertellen hoe slecht drinken of blowen is, want dat werkt amper. "Ouders zijn de belangrijkste preventieve factor in het leven van kinderen", zegt Jón Sigfússon van de Universiteit van Reykjavik.

Uit een jaarlijkse enquête onder jongeren blijkt dat er een duidelijk verband is tussen middelengebruik en de tijd die jongeren met hun ouders doorbrengen. Sindsdien wordt in IJsland 'quality time' met ouders sterk gestimuleerd.

Acht keer per week sporten
Ook zagen de onderzoekers dat kinderen die aan buitenschoolse activiteiten deden veel minder aan de drugs gingen. IJslandse jongeren worden sindsdien voortdurend beziggehouden. Vooral door veel te sporten.

De gemiddelde tiener sport drie tot acht keer per week. Gemeenten stimuleren het sporten door de bouw van enorme sportcomplexen. Ook krijgt ieder kind per jaar een cheque van 450 euro om het sporten mee te betalen.

Onderzoek IJsland
Het ESPAD (European School Project on Alcohol and other Drugs) is een vierjaarlijkse internationale studie naar middelengebruik bij scholieren in het regulier onderwijs in de leeftijd van vijftien en zestien jaar in veertig landen. Hoewel ook in Nederland jongeren steeds minder drinken en drugs gebruiken is de afname in IJsland wel erg significant: het aandeel IJslandse jongeren van 15 en 16 jaar dat rookt, is gekelderd van 23 procent naar 2 procent. Degenen die wel eens cannabis hebben geprobeerd, ging van 17 procent naar 7 procent. De jongeren die in de maand voor het onderzoek dronken waren geweest, daalde van 42 procent naar 5 procent.

Van ouders wordt verwacht dat ze zich committeren aan de aanpak. In overeenkomsten wordt afgesproken dat er uniforme regels gelden voor jongeren, zoals toezicht op feestjes.

Ook geldt er in het land een avondklok voor pubers: in de winter moeten ze voor 22.00 uur binnen zijn en in de zomer voor middernacht. Ouders surveilleren rond scholen om hangjongeren op te sporen.

De ouders hoeven jongeren zelden aan te spreken: de preventieve aanwezigheid blijkt voldoende te werken. "Het aantal uren dat ze 's avonds buiten hangen is het laatste decennium gehalveerd", zegt onderzoeker Sigfússon.

IJslandse lessen
De IJslandse aanpak is overgenomen door 35 gemeenten in 18 Europese landen. Ook daar worden goede resultaten geboekt. Zo is in de Litouwse stad Kaunas het sigaretten- en drankgebruik sinds 2006 met 30 procent gedaald.

Er zijn geen Nederlandse gemeenten aangesloten bij het project. Maar Ninette van Hasselt, hoofd Jongeren en Riskant Gedrag van het Trimbos Instituut, is enthousiast. De betrokkenheid van IJslandse ouders kan in Nederland tot voorbeeld dienen.

Al is niet alles te exporteren. Het stimuleren van sport in Nederland kan averechts werken omdat er in kantines - in tegenstelling tot in IJsland - alcohol wordt geschonken. Van Hasselt: "En een avondklok voor jongeren zie ik hier niet zo snel ingevoerd worden."

Video
https://nos.nl/nieuwsuur/video/2188812-jongeren-van-drank-en-drugs-afhouden-ijsland-lukt-het.html

Twintig jaar geleden gebruikten IJslandse jongeren meer alcohol, tabak en cannabis dan jongeren in de rest van Europa. Maar door een brede maatschappelijke aanpak wist IJsland die trend te keren.

Groet Gerrit Hartholt
https://nl.linkedin.com/in/gerrithartholt/nl

de Volkskrant 02 juli 2017:
Hoe IJslandse tieners drank en sigaretten inruilden voor sport
Wat kan Nederland hier van leren?
http://www.volkskrant.nl/buitenland/hoe-ijslandse-tieners-drank-en-sigaretten-inruilden-voor-sport~a4503620/

NOS 9 oktober 2017:
'Topsport is alleen voor rijke kinderen'
https://nos.nl/artikel/2197095-topsport-is-alleen-voor-rijke-kinderen.html

NOS 24 november 2017:
​Gooise scholen in actie tegen zuipende jongeren
https://nos.nl/artikel/2204391-gooise-scholen-in-actie-tegen-zuipende-jongeren.html

RTL nieuws 27 november 2017:
Minder jongeren op het sportveld: 'Jeugd kiest voor games'
https://www.rtlnieuws.nl/gezondheid/minder-jongeren-op-het-sportveld-jeugd-kiest-voor-games

NOS 18 december 2017
Overheid wil verkoop lachgaspatronen aan jongeren inperken
https://nos.nl/artikel/2208153-overheid-wil-verkoop-lachgaspatronen-aan-jongeren-inperken.html

De Telegraaf 22 december 2017
Kwart kinderen scoort onvoldoende op motorische test
https://www.telegraaf.nl/nieuws/1464258/kwart-kinderen-scoort-onvoldoende-op-motorische-test?_sp=12dbfa78-ebd8-41eb-81ae-405fe7a05fe9.1513928518714

AD 22 december 2017
Kwart kinderen motorisch onvoldoende
https://www.ad.nl/binnenland/kwart-kinderen-motorisch-onvoldoende~a3ed373e/

AD 06 januari 2018
'Zware gebruikers van lachgas riskeren een verlamming'
https://www.ad.nl/gezond/zware-gebruikers-van-lachgas-riskeren-een-verlamming~a04b0517/
Citaat: "De arts behandelde drie jonge mannen in revalidatiecentrum Reade, in Amsterdam. De drie zeiden dat ze heel veel lachgas hadden gebruikt." Einde citaat.

RTLnieuws 13 januari 2018
Kinderen lopen vaker botbreuk op tijdens sporten
https://www.rtlnieuws.nl/nederland/kinderen-lopen-vaker-botbreuk-op-tijdens-sporten
Citaat: "Meerdere deskundigen maken zich grote zorgen over de toename van het aantal breuken. Volgens hen komt die toename doordat kinderen tegenwoordig motorisch veel onhandiger zijn en onvoldoende bewegen." Einde citaat.

Why being addicted to your phone could change your brain
https://www.weforum.org/agenda/2017/12/why-being-addicted-to-your-phone-could-change-your-brain

‘We weten domweg niet wat de gevolgen van sociale media zijn voor het puberbrein’
https://fd.nl/economie-politiek/1232513/we-weten-domweg-niet-wat-de-gevolgen-van-sociale-media-zijn-voor-het-puberbrein

RTL nieuws 15 januari 2018
Kinderartsen willen verbod op energiedrank voor minderjarigen
https://www.rtlnieuws.nl/gezondheid/kinderartsen-willen-verbod-op-energiedrank-voor-minderjarigen

Alles over sport
Hoe kun je je kind stimuleren tot meer bewegen?
https://www.allesoversport.nl/artikel/hoe-kun-je-je-kind-stimuleren-tot-meer-bewegen/

RTV Oost 26 januari 2018
Gebruik van de drug crystal meth neemt toe in regio Zwolle
http://www.rtvoost.nl/nieuws/284709/gebruik-van-de-drug-crystal-meth-neemt-toe-in-regio-zwolle

AD 23 mei 2018
Stel 3 uur gym door gymleraar verplicht

https://www.ad.nl/politiek/stel-3-uur-gym-door-gymleraar-verplicht~a238f13a/

NRC 15 juni 2018
Bijna 10 procent meer comazuipende jongeren
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/15/bijna-10-procent-meer-comazuipende-jongeren-a1606719
Citaat: "Ondanks de hogere leeftijdsgrens en actieplannen is het aantal jonge comazuipers toch weer flink toegenomen." Einde citaat.